Onze leefomgeving wordt, vooral hier in het westen van het land, telkens drukker. Mensen proberen hun kleine stukje leefomgeving meer op te eisen waardoor er sneller agressie en overlast tussen mensen plaatsvindt. En ook tussen honden.
Want ook onze honden hebben last van onze drukkere maatschappij. Meer mensen hebben een hond die op telkens kleinere stukken groen moeten worden uitgelaten. Ook komen er meer honden uit het buitenland naar Nederland met een slechte start en zijn de broodfokkers jammer genoeg ook nog vol in bedrijf.
Dat sommige honden dit te veel van het goede vinden is dus niet zo raar. Het gevolg is meer reactieve honden op straat, honden die uitvallen naar mensen, honden, auto’s, brommer, enzovoorts.
Reactiviteit houdt in dat de hond op verschillende prikkels te veel reageert. Dit kan zich uiten in uitvallen naar een vreemde hond, maar ook het blaffen naar fietsers kan hieronder vallen. Deze honden zijn geen ‘agressieve’ of ‘valse’ honden. Deze honden zijn totaal overprikkelt en hebben geen idee hoe ze anders met de moeilijk situatie moeten omgaan. Deze honden hebben veel baat bij rust en training. Leren negeren van prikkels is een optie die niet in hun hoofd opkomt, daar hebben ze dus de hulp van hun mens bij nodig.
Het uitvallen zal niet uitdoven of vanzelf verminderen als de hond de prikkel maar vaak genoeg ondergaat of ziet. Het proces van habituatie (gewenning) werkt hierbij niet. Doordat de hond al een actieve strategie heeft ontwikkelt die ‘werkt’ (want de moeilijke prikkel verdwijnt uiteindelijk weer) zal de hond deze strategie niet uit zichzelf opgeven. Sterker nog, het gedrag zal telkens eerder en heftiger worden ingezet. Of zich uitbreiden naar andere situaties die de hond als lastig ervaart. De hond ervaart veel stress telkens als hij uitvalt. Deze stress is niet gezond en in onze drukke leefomgeving kan het zelfs leiden tot chronische stress. Doordat er te weinig tijd tussen de stresspieken is om het adrenalineniveau te laten dalen.
Niets doen is dus geen optie, ook niet bij die honden die ‘alleen maar’ blaffen en verder nooit overgaan tot bijten. Zij zijn misschien voor de eigenaar geen probleem, maar voor de hond zelf is dit gedrag echt niet prettig.
De eigenaar moet de hond stapsgewijs gaan leren om een andere strategie te kiezen die meer oplevert. Dat moet dus sterker belonen dan het uitvallen om het uitvallen ervoor te willen opgeven. Een reactieve hond trainen is veel werk, maar is ook zeer bevredigend. Om een hond iets expres te zien negeren en daarin ontspanning te vinden is heel erg tof. In de groepen van de basiscursus ervaren wij dit keer op keer. Aangezien alle honden welkom zijn in de cursus kan het de eerste paar lessen een hoop herrie zijn. Gedurende de cursus leert de eigenaar de hond op het juiste moment te belonen waardoor de hond telkens meer zijn omgeving gaat negeren. Na 10 lessen kan het zelfs zo zijn dat het gehele uur geen hond uitvalt of blaft. En natuurlijk zal het in het ‘echte’ leven echt nog wel eens mis gaan, bijvoorbeeld doordat een vreemde hond te dichtbij komt. Maar daar kan de hond dan weer van herstellen, doordat de chronische stressophoping gestopt is. Of er gedragstherapie, priveles of de groepscursus nodig is hangt erg af van het niveau van het uitvallen en zeker ook de duur van het probleemgedrag.
Een uitvallende hond is dus vooral een probleem voor zichzelf. Hij voelt zich beroerd en kan niet op een normale manier functioneren. Niets doen is dus eigenlijk geen optie!